W ostatnim czasie na terenie powiatu nasiliła się ilość skarg mieszkańców na firmy oferujące różnego rodzaju usługi. Dotyczy to w szczególności nieuczciwych przedstawicieli handlowych, akwizytorów którzy w podstępny sposób sprzedają usługi firm telekomunikacyjnych, energetycznych i telemedycznych.
Na ich działalność szczególnie narażone są osoby starsze, które często same nie potrafią się ochronić przed nieuczciwymi praktykami sprzedawców.
Do Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Giżycku wpływa coraz więcej niepokojących sygnałów od konsumentów, którym złożona została propozycja zmiany abonamentu telefonii stacjonarnej na korzystniejszy. Scenariusz najczęściej jest taki sam- dzwoni konsultant do konsumenta, który jest abonentem np. firmy Orange Polska S.A., z propozycją zmiany abonamentu na tańszy.
Po omówieniu zmiany proponuje przysłanie do domu konsumenta kuriera z umową. Niestety, jak wynika z sygnałów przekazywanych Rzecznikowi, docierający do konsumenta kurier z dokumentami do podpisania wykazuje bardzo duży pośpiech, nie dając czasu konsumentowi na zapoznanie się
z umową oraz nie pozostawia kopii dokumentów. Po niedługim czasie od podpisania dokumentów okazuje się, że konsument podpisał zgodę na rozwiązanie umowy z dotychczasowym operatorem
i podpisał umowę z innym operatorem, a ponadto zawarł umowę na świadczenie usług telemedycznych (Tele EKG) bądź też usługę sprzedaży energii elektrycznej.
Konsument często nie wie, że zawiera w ten sposób umowę z innym przedsiębiorcą i nie jest świadomy konsekwencji, jakie poniesie w postaci obciążenia go tzw. karą umowną przez dotychczasowego przedsiębiorcę za zerwanie z reguły terminowej umowy.
Jeśli natomiast taka osoba zdecyduje się zerwać nowo podpisaną umowę (najczęściej po informacji telefonicznej od dotychczasowego dostawcy), to również ponosi konsekwencje finansowe w wysokości (w zależności od umowy) od około kilkuset złotych do nawet 1600 zł, za przedterminowe rozwiązanie dopiero co zawartej umowy, której egzemplarza nawet nie posiada w mieszkaniu.
W takim przypadku należy pamiętać, iż na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta od umów zawieranych na odległość (np. przez Internet, telefon) lub poza lokalem przedsiębiorstwa (np. w domu, na pokazie) można odstąpić w terminie 14 dni od podpisania umowy. Jednakże, aby skutecznie od niej odstąpić bez ponoszenia konsekwencji prawnych i finansowych, należy napisać do danego przedsiębiorcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy i wysłać je listem poleconym w terminie 14 dni od podpisania umowy. Odstąpienie nie wymaga zastosowania specjalnego formularza, niemniej jednak powinno zawierać dane wskazane w zawartej umowie, m.in. imię i nazwisko, adres, numer telefonu, którego dotyczy umowa, numer umowy i data jej zawarcia oraz co najważniejsze – własnoręczny podpis.
Mając na uwadze liczne sygnały oszukanych i wprowadzonych w błąd konsumentów, zwracam się do Państwa z apelem, abyście uczulali swoich bliskich na podobne sytuacje, a w przypadku każdej umowy zawieranej na odległość, w szczególności za pośrednictwem telefonu, zachowali szczególną uwagę oraz:
- Kiedy dzwoni telefon i konsultant mówi „Dzień dobry – dzwonię w sprawie obniżenia rachunku, mam dla Pani/Pana wspaniałą ofertę..” należy się upewnić czy osoba dzwoniąca mówi prawdę. Należy poprosić ją o imię i nazwisko, nazwę firmy, którą reprezentuje. W przypadku dalszych wątpliwości jakiego operatora reprezentuje osoba dzwoniąca, zawsze można skontaktować się z biurem obsługi klienta swojego operatora.
- Jeżeli dzwoni telefon i rozmówca prosi o podanie danych osobowych lub danych z rachunku należy pamiętać, że nasz operator zna nasze dane, więc telefoniczna prośba o dane może być próbą ich wyłudzenia i sfałszowania umowy przez nieuczciwego przedstawiciela. Jeśli nie zamierzamy zawierać nowej umowy, nie należy podawać swoich danych.
- Jeżeli odwiedzi nas w domu przedstawiciel handlowy/kurier z gotową do podpisu umową i twierdzi, że musimy zawrzeć nową bo np.: Telekomunikacja Polska S.A. (obecnie Orange Polska S.A.) została zlikwidowana lub nasz operator zmienia nazwę, przed podpisaniem umowy należy potwierdzić taką informację dzwoniąc do operatora.
- Jeżeli mamy wątpliwości co do tego, jaka firmę reprezentuje przedstawiciel handlowy, należy zażądać okazania identyfikatora służbowego lub legitymacji. Jeśli odmówi, to wystarczający znak, że mamy do czynienia z potencjalnym oszustem.
- Należy przeczytać lub przynajmniej pobieżnie zapoznać się z umową przed jej podpisaniem. Podpisanie umowy jest równoznaczne z oświadczeniem o zapoznaniu się i akceptacji warunków umowy, regulaminu i cennika.
- W przypadku podpisania umowy należy dopilnować, aby przedstawiciel handlowy/kurier zostawił kopię zawartej umowy, regulaminu i cennika. Nie należy dać się zwieść, że dokumenty zostaną dostarczone w terminie późniejszym, np. pocztą. Jest to ważna informacja z jakim operatorem zawarliśmy umowę.
- Jeżeli na umowie widnieje logo innego przedsiębiorcy, a jesteśmy przekonani, że zawieramy umowę z dotychczasowym dostawcą, nie należy podpisywać umowy.
Mimo, iż przepisy nakładają na władze publiczne obowiązek ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi, to jednak nic nie zastąpi rozsądnego
i racjonalnego podejmowania przez konsumentów decyzji opartych na analizie korzyści, płynących z zawarcia umowy, poprzedzonych znajomością funkcjonowania danej usługi czy informacjami na temat właściwości produktu i operatora.
W związku z powyższym zalecam dużą ostrożność w kontaktach z przedstawicielami firm, którzy oferują nam swoje usługi w rozmowie telefonicznej lub odwiedzają nas w miejscu naszego zamieszkania. W miarę możliwości polecam sprawdzenie danej firmy, a jeśli cokolwiek budzi nasze wątpliwości, lepiej nie podpisywać żadnych dokumentów i nie wpłacać z góry zaliczek lub dokonać tego dopiero po dokładnym przeczytaniu umowy i jej załączników.
W każdym przypadku konsument, który ma wątpliwości co do warunków umowy, treści jej postanowień, zasad funkcjonowania usługi, może szukać pomocy kontaktując się z Powiatowym Rzecznikiem Konsumentów udzielającym porad konsumenckich w budynku Starostwa Powiatowego w Giżycku przy Al. 1 Maja 14; tel.: 87 428 59 58.