Im bliżej Bożego Narodzenia, tym większa ogarnia nas gorączka zakupów. Przed Świętami najłatwiej stracić głowę i niewłaściwie wybrać produkty. Warto wówczas pamiętać, jakie prawa nam przysługują. Szanowny Konsumencie pamiętaj, że nie tylko w czasie świątecznych zakupów powinieneś zwracać uwagę na następujące zasady:
- zanim zdecydujesz się na skorzystanie ze „świątecznej” oferty, sprawdź czy rzeczywiście jest to promocja. Może się, bowiem okazać, że ten sam towar w innym sklepie kosztuje znacznie mniej. Nie sugeruj się wielkością opakowania. Często w dużych kartonach, torbach, słojach znajduje się mniej produktu niż oczekujesz. Zwróć uwagę na zawartość masy netto lub liczbę sztuk w opakowaniu jednostkowym.
- wybierając się do sklepu po prezenty, niejednokrotnie decydujesz się na zakup w systemie ratalnym, na przykład sprzętu gospodarstwa domowego lub RTV. Należy się wtedy bardzo dokładnie zapoznać z ofertami – przede wszystkim sprawdź całkowity koszt kredytu i warunki, na podstawie których jest udzielany. Przed podpisaniem umowy warto zabrać do domu jej kopię i w spokoju rozważyć jej wszystkie postanowienia. Nie zapomnij przy tym o informacjach napisanych drobnym drukiem. To z nich możemy wywnioskować, że „raty 0 procent” wcale nie oznaczają, iż kredyt nic nie kosztuje.
- gdy zamawiasz produkty przez internet, masz prawo odstąpić od umowy zawartej na odległość bez podania przyczyn. W tym celu powinieneś złożyć oświadczenie na piśmie w terminie 10 dni od otrzymania towaru. Sprzedawca ma obowiązek w ciągu 14 dni zwrócić nam pieniądze.
- kupując artykuły spożywcze, zwróć uwagę na datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia – pierwsze oznaczenie dotyczy okresu, do którego prawidłowo przechowywany lub transportowany produkt spożywczy zachowuje wszystkie swoje właściwości. Na produktach znajdziemy, więc napis: „najlepiej spożyć przed …”. Natomiast termin przydatności do spożycia określa się wyrażeniem „należy spożyć do …” i oznacza, że po danym dniu produkt nie nadaje się do spożycia. Znajdziemy go na nietrwałych i łatwo psujących się artykułach spożywczych, np. produktach mięsnych, sałatkach czy nabiale. Pamiętaj o tym, że towary oferowane w przedświątecznych promocjach (np. ryby, bakalie) często mają krótkie terminy ważności.
- umieszczone na opakowaniu informacje nie mogą wprowadzać w błąd, powinieneś na nim znaleźć jasną informację, jaki kupujemy towar, jaki ma skład, trwałość, itp.
- producent nie powinien przypisywać swojemu produktowi nadzwyczajnych właściwości, jeśli wszystkie podobne produkty spożywcze je posiadają. Zakazane jest również sugerowanie kupującemu, że dany artykuł posiada specjalne właściwości lecznicze, np. „niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu”. Zasady te dotyczą nie tylko słów, ale i znaków graficznych znajdujących się na opakowaniu.
- nie zapomnij, że jeśli produkt jest wadliwy, zawsze masz prawo do reklamacji. Składamy ją u sprzedawcy – najlepiej na piśmie. Gdy do produktu dołączona jest gwarancja, wtedy możesz zgłosić reklamację gwarantowi (najczęściej jest to producent lub dystrybutor towaru). Prawo wyboru między obiema możliwościami należy do Ciebie.
- w dochodzeniu praw pomogą nam dowody zakupu – najlepiej paragony, które na nasze żądanie powinien wydawać nie tylko sprzedawca w sklepie, ale również handlujący na targowisku czy bazarze.
- w przypadku produktów spożywczych obowiązują szczególne przepisy: żywność paczkowaną można reklamować w terminie 3 dni od chwili otwarcia, natomiast produkty spożywcze sprzedawane luzem – 3 dni od momentu zakupu. Bezpośrednio na jakość żywności wpływa sposób przechowywania, w szczególności dotyczy to towarów łatwo psujących się, wymagających niskich temperatur. Pamiętaj, że raz rozmrożonych produktów nie wolno ponownie zamrażać. Ponadto przechowuj potrawy według sposobu podanego na etykiecie.
- przy zakupie zabawek zapamiętaj, że na każdej z nich musi znajdować się znak CE. Umieszczenie go gwarantuje, że produkt został wytworzony zgodnie z wymogami bezpieczeństwa. Ponadto, wybierając upominek dla dzieci poniżej trzeciego roku życia, upewnij się, czy zabawka jest dla nich odpowiednia (powinna być odpowiednio oznakowana). Należy także zwrócić uwagę na to, czy nie brakuje instrukcji obsługi w języku polskim.
- jeśli produkt nie ma wad, a jedynie po dłuższym zastanowieniu okazało się, że nie podoba się nam, nie pasuje lub nie będzie nam potrzebny, to tylko od dobrej woli sprzedawcy zależy, czy przyjmie go z powrotem i zwróci nam pieniądze. W przypadku, gdy uzyskamy taką zgodę sprzedawcy poprośmy go o pisemne potwierdzenie (np. na odwrocie paragonu, z podpisem i pieczątką).
- bezpłatną pomoc w dochodzeniu swoich praw uzyskać można u Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Starostwie Powiatowym w Giżycku przy Al. 1 Maja 14, pok.222, od godz.7.30 do 15.30 od wtorku do czwartku lub pod nr tel. (087) 428 59 58 w. 52, e-mail: rzecznik@gizycko.starostwo.gov.pl
- o nieprawidłowościach związanych z jakością lub sprzedażą żywności warto zawiadomić Inspekcję Handlową lub Państwową Inspekcję Sanitarną.
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku 2012
życzę wszystkim kupującym wyłącznie udanych transakcji,
życzliwych sprzedawców i niskich cen, przyjaznych sklepów
i wiele satysfakcji z podejmowanych decyzji rynkowych.
Katarzyna Tota-Leszczyńska
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Giżycku