Święta umilają nam życie, podtrzymują staropolskie tradycje. Jesteśmy narodem żyjącym atmosferą Gwiazdki, dlatego dajemy się ponieść w przedświątecznym szale zakupów – więcej konsumujemy, obdarowujemy się prezentami, a więc wszędzie na świecie jest to czas wzmożonego popytu. Nikogo nie trzeba przekonywać, że warto porównywać oferty różnych sklepów. Sprzedawcy stosują liczne zabiegi, które mają na celu zachęcenie nas do zostawienia w kasie swoich pieniędzy, jednakże krytycznie oceniajmy kolorowe ogłoszenia, bowiem nie wszystkie są dla nas okazją.
Należy rozważnie dokonywać zakupów, ponieważ nie ma zwrotu towarów. Wyjątkiem są tylko umowy z konsumentami zawierane na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa. Na podstawie ustawy z dnia 2 marca 2000r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny zarówno przy umowach zawieranych na odległość jak i poza lokalem przedsiębiorstwa konsument może od nich odstąpić bez podawania przyczyn składając stosowne oświadczenie na piśmie w ciągu 10 dni. Dziesięciodniowy termin liczy się od wydania rzeczy, a przy usługach – od zawarcia umowy. O takim prawie konsument powinien być poinformowany przez przedsiębiorcę w formie pisemnej. Jeżeli przedsiębiorca tego nie uczyni, konsument może odstąpić od umowy w terminie 10 dni od uzyskania informacji o takim prawie, jednak nie dłuższym niż 3 miesiące.
Szanowni Konsumenci pamiętajcie, że nie tylko w czasie świątecznych zakupów powinniście zwracać uwagę na następujące zasady:
Zanim zdecydujecie się na skorzystanie ze „świątecznej” oferty, sprawdźcie czy rzeczywiście jest to promocja. Może się, bowiem okazać, że ten sam towar w innym sklepie kosztuje znacznie mniej. Nie sugerujcie się wielkością opakowania. Często w dużych kartonach, torbach, słojach znajduje się mniej produktu niż oczekujecie. Zwróćcie uwagę na zawartość masy netto lub liczbę sztuk w opakowaniu jednostkowym.
Kupując artykuły spożywcze, zwróćcie uwagę na datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia – pierwsze oznaczenie dotyczy okresu, do którego prawidłowo przechowywany lub transportowany produkt spożywczy zachowuje wszystkie swoje właściwości. Na produktach znajdziemy, więc napis: „najlepiej spożyć przed …”. Natomiast termin przydatności do spożycia określa się wyrażeniem „należy spożyć do …” i oznacza, że po danym dniu produkt nie nadaje się do spożycia. Znajdziemy go na nietrwałych i łatwo psujących się artykułach spożywczych, np. produktach mięsnych, sałatkach czy nabiale. Pamiętajmy o tym, że towary oferowane w przedświątecznych promocjach (np. ryby, bakalie) często mają krótkie terminy ważności. Umieszczone na opakowaniu informacje nie mogą wprowadzać w błąd, powinniśmy na nim znaleźć jasną informację, jaki kupujemy towar, jaki ma skład, trwałość, itp.
Producent nie powinien przypisywać swojemu produktowi nadzwyczajnych właściwości, jeśli wszystkie podobne produkty spożywcze je posiadają. Zakazane jest również sugerowanie kupującemu, że dany artykuł posiada specjalne właściwości lecznicze, np. „niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu”. Zasady te dotyczą nie tylko słów, ale i znaków graficznych znajdujących się na opakowaniu.
Nie zapominajmy, że jeśli produkt jest wadliwy, zawsze przysługuje nam prawo do reklamacji. Składamy ją u sprzedawcy – najlepiej na piśmie. W przypadku produktów spożywczych obowiązują szczególne przepisy: żywność paczkowaną można reklamować w terminie 3 dni od chwili otwarcia, natomiast produkty spożywcze sprzedawane luzem – 3 dni od momentu zakupu.
W dochodzeniu praw pomogą nam dowody zakupu – najlepiej paragony, które na nasze żądanie powinien wydawać nie tylko sprzedawca w sklepie, ale również handlujący na targowisku czy bazarze.
Bezpośrednio na jakość żywności wpływa sposób przechowywania, w szczególności dotyczy to towarów łatwo psujących się, wymagających niskich temperatur. Pamiętajmy, że raz rozmrożonych produktów nie wolno ponownie zamrażać. Ponadto przechowujmy potrawy według sposobu podanego na etykiecie.
Jeśli produkt nie ma wad, a jedynie po dłuższym zastanowieniu okazało się, że nie podoba się nam, nie pasuje lub nie będzie nam potrzebny, to tylko od dobrej woli sprzedawcy zależy, czy przyjmie go z powrotem i zwróci nam pieniądze. W przypadku, gdy uzyskamy taką zgodę sprzedawcy poprośmy go o pisemne potwierdzenie (np. na odwrocie paragonu, z podpisem i pieczątką).
Bezpłatną pomoc w dochodzeniu swoich praw uzyskać można u Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Starostwie Powiatowym w Giżycku przy Al. 1 Maja 14, pok. 222, od godz. 7.30 do 15.30 od wtorku do piątku lub pod nr tel. (087) 428 59 58 w. 52, e-mail: rzecznik@gizycko.starostwo.gov.pl
O nieprawidłowościach związanych z jakością lub sprzedażą żywności warto zawiadomić Inspekcję Handlową lub Państwową Inspekcję Sanitarną.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów
Katarzyna Tota-Leszczyńska