Od kilku lat spółdzielnie, a w szczególności spółdzielnie socjalne przeżywają w naszym kraju swoisty renesans. Spółdzielnie mogą się co prawda kojarzyć jeszcze z zamierzchłą przeszłością, jednak ich usytuowanie oraz wymiar i znaczenie zdradzają zupełnie nowe inklinacje i wytyczają nowe możliwości, a w zderzeniu z rzeczywistością stają się swoistym wyzwaniem.
Niektóre z nich koncentrują się wokół zagospodarowania przestrzeni społecznej, włączając grupy zagrożone wykluczeniem w czynne życie zawodowe i społeczne, inne prowadzą usługi w obrębie użyteczności publicznej świadcząc je na rzecz lokalnych społeczności czy innych podmiotów. Obie te formy implikuje Przedsiębiorstwo Społeczne Spółdzielnia Socjalna LEPIEJ z Konopek Nowych (gmina Miłki), która stanowi swoisty przykład pasji połączonej z niezwykłą determinacją.
Ta determinacja tyczy głównie aktywizacji ludzi zagrożonych wykluczeniem z powodu długotrwałego bezrobocia. Według obiegowych opinii osoba bezrobotna często jest postrzegana jako słabo wykształcona, mało aktywna, zniechęcona, bezradna, a nawet leniwa, oczywiście są to stereotypy… Spółdzielnia próbuje „odczarować rzeczywistość”, chce pokazać, że tak wcale nie jest. Dając przysłowiową wędkę, uczy jednocześnie obsługi kołowrotka, uczy pracy z materią oraz promuje właściwe postawy. W ludziach widzi niewykorzystany, niezagospodarowany potencjał, który trzeba „tylko” wydobyć.. przy współpracy z biznesem lokalnym oraz innymi instytucjami, jednocześnie przy silnej determinacji liderów spółdzielni osiąga zamierzony cel. I można powiedzieć, iż w tym przypadku jest to wykładnia sukcesu.
Wszystko zaczęło się od marzeń…
Właściwie wszystko zaczęło się od pomysłu pasjonatów: Agnieszki Chrzanowskiej (kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miłkach) oraz Cezarego Startka (pracownika Urzędu Gminy Miłki), którzy postanowili przekuć swoje marzenia w rzeczywistość. Od początku stanowili grupę inicjatywną a obecnie dwu-osobowy Zarząd Spółdzielni Socjalnej. Do tej grupy wkrótce dołączyła Ewa Michałowska, która obecnie zajmuje stanowisko kierownika spółdzielni.
Liderzy spółdzielni. Od lewej: Cezary Startek (Prezes Zarządu), Ewa Michałowska (Kierownik) oraz Agnieszka Chrzanowska (Wice Prezes Zarządu)
Pomysł na biznes
Kanwą pomysłu był skup i suszarnia ziół oraz grupa 6 osób z której powstał zaczyn spółdzielni (15 lipca 2014 roku). Pozyskano środki zewnętrzne niezbędne do założenia spółdzielni, Gmina Miłki udostępniła lokal (ok. 350m2) po nieczynnej kotłowni osiedlowej w Konopkach Nowych, budynek został wyremontowany przez spółdzielnię. Na remonty spółdzielnia pozyskała środki zewnętrzne przystępując do różnych konkursów grantowych. Zainstalowano profesjonalną suszarnię ziół (60m2) oraz inne instalacje, wykonano niezbędne prace adaptacyjne. Ostatnio spółdzielnia wygrała konkurs Fundacji Kulczyka otrzymując 25 tys. zł na przeprowadzenie dalszych prac adaptacyjnych oraz rozwinięcie działalności.
Spółdzielnia systematycznie się rozwija i zatrudnia nowe osoby. Na dziś w spółdzielni pracuje 13 osób, a następne 2 osoby są w trakcie zatrudnienia. W tym roku planuje zatrudnienie jeszcze 5 osób.
Niemal wszyscy narzekają w naszym regionie na trudności związane z prowadzeniem biznesu i trzeba przyznać, że prowadzenie przedsiębiorstwa nie jest wcale łatwe. Ale jak mówią „problemy to nasza specjalność” a raczej ich rozwiązywanie…
Spółdzielnia jest „wyczulona” na potrzeby rynku. W roku 2015 skup ziół działał bardzo prężnie skupując tony ziół, w tym roku sytuacja jest zgoła odmienna, przeżywa trudności i perturbacje z powodu bardzo małego zainteresowania pozyskiwaniem, a następnie sprzedażą w skupie ziół, ta sytuacja panuje w całej branży zielarskiej w Polsce. Na szczęście są inne pomysły na prowadzenie biznesu, które są realizowane w ramach spółdzielni. Spółdzielnia działa w kilku obszarach biznesowych.
Działalność spółdzielni
..opiera się na kilku podstawowych filarach. Z jednej strony skup ziół z suszarnią. Z drugiej współpraca z Gminą Miłki oraz jednostkami organizacyjnymi i podmiotami gospodarczymi m.in. szkołami w zakresie prac zleconych: utrzymanie zieleni, obsługa kotłowni, prace na cmentarzach wojennych, etc.
Prace przy rekonstrukcji muru kamiennego na cmentarzu wojennym w Czyprkach (na zdjęciu Marek Cemka)
Prace przy utrzymaniu zieleni w AZS COSA Wilkasy
Trzeci filar to współpraca głównie z firmami z powiatu giżyckiego, świadczenie usług w różnych obszarach: sadzenie lasu, zagospodarowanie terenu, utrzymanie zieleni, prace porządkowe wewnątrz i na zewnątrz budynków oraz na cmentarzach, prace kamieniarskie, obsługa kuchni, pensjonatów i hoteli. Realizacja prac zleconych: np. produkcja tyczek do sadzenia pomidorów, etc.
W skali kraju współpraca z wieloma firmami z różnych branż. M.in. w branży zielarskiej bardzo owocna współpraca z Herbapolem, który bardzo wysoko ocenia działalność spółdzielni oraz jej zasoby (zioła).
Można powiedzieć, iż spółdzielnia w obszarach biznesowych działa w ramach outsourcingu selektywnego.
Outsourcing usług
Liderzy spółdzielni widzą ogromne możliwości współpracy z wieloma podmiotami gospodarczymi w zakresie outsourcingu selektywnego, który umożliwia zlecaniu firmom zewnętrznym szeregu usług. W ten sposób firma zlecająca może wynająć na dowolny czas, w dowolnym zakresie usług zewnętrznych, dowolną ilość pracowników do konkretnej pracy. Nie musi zatrudniać dodatkowych pracowników, w ten sposób oszczędza i redukuje swoje koszty.
Spółdzielnia socjalna LEPIEJ idealnie wkomponowuje się i dostosowuje do wymogów obecnego rynku pracy. Outsourcing jest wymagającym przedsięwzięciem, niemniej zapewnia rozwój i otwiera nowe możliwości zapewniając współpracę z innymi firmami. Coraz więcej firm zgłasza się widząc korzyści z tej formy pracy zleconej.
Plany i zamierzenia
Można powiedzieć, iż Przedsiębiorstwo Społeczne Spółdzielnia Socjalna LEPIEJ przeciera szlaki w wielu dziedzinach działania w naszym powiecie. Jest niezwykle aktywna w działaniach podejmowanych w ramach ekonomii społecznej. Jest jednym z współzałożycieli Centrum Integracji Społecznej (CIS) oraz współtworzy Powiatowy Zespół ds. Ekonomii Społecznej, a obecnie pracuje nad powołaniem Inkubatora Przedsiębiorczości Społecznej w powiecie giżyckim i węgorzewskim. Jest członkiem Lokalnej Organizacji Turystycznej.
Aktywizuje ludzi w różnym wieku, wydobywając ich ze środowisk i angażując w różnego rodzaju przedsięwzięcia biznesowe. Jest to możliwe przy dużym wsparciu m.in. Urzędu Pracy w Giżycku. Realizując projekty spółdzielnia zmienia mentalność społeczną wielu osób, firm i instytucji ukazując możliwości dostosowania do współczesnych warunków oraz wytyczając drogę następcom. W tym miejscu trzeba również wspomnieć o bardzo dobrym klimacie współpracy z Gminą Miłki, szczególnie z Wójtem Gminy Miłki Barbarą Mazurczyk.
Jest jeszcze ogrom do zrobienia w dziedzinie ekonomii społecznej, najważniejsze iż nie ma już wrogości, przychodzi zrozumienie, iż lepiej jest angażować środki oraz pomoc w ramach współpracy w dziedzinie zapobiegania wykluczeniu społecznemu niż niwelować to później w obszarze pomocy społecznej w ramach działań służb i zasiłków. Profilaktyka bardziej się opłaca niż redukcja ich następstw w skali mikro i makro – społecznej i ekonomicznej. Powołanie silnych spółdzielni jest jednym ze sposobów zaradzenia wielu problemom. Dość już mówienia o potrzebie pomocy, trzeba praktycznie tę pomoc okazać, poprzez podejmowanie decyzji i partycypowanie w kosztach na poziomie samorządowym. Jeśli w Gminie Miłki może powstać jedna, bądź kilka spółdzielni (co jest możliwe), to co mówić o innych gminach i miastach? Możliwości są ogromne a potrzeby jeszcze większe! To jest nasze wspólne zadanie.
Podejmując współpracę na różnych szczeblach możemy przyczynić się do aktywizacji ludzi w naszym powiecie, w innych powiatach. Potrzebnych jest więcej tego typu przedsiębiorstw społecznych.
Póki co, spółdzielnia jest gotowa na kolejne wyzwania, ufając iż „wszystko co najlepsze, jest wciąż przed nami…”, co jest pewnie kwestią czasu, determinacji oraz niezwykłej pasji.
Cezary Startek
www.pssslepiej.pl